Γιώργος Ζώης

Ο Γιώργος Ζώης είναι σκηνοθέτης του κινηματογράφου και μας προτοσυστήθηκε το 2010 με τη μικρού μήκους (11’) ταινία του «Casus Belli», η οποία συμμετείχε στο 67^ο Φεστιβάλ Βενετίας 2010, απέσπασε έξι βραβεία στο Φεστιβάλ Δράμας 2010 και το βραβείο καλύτερης μικρού μήκους ταινίας από την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου. Η δεύτερη μικρού μήκους (11’) ταινία του, με τίτλο «Τίτλοι Τέλους» (αναφορά στις υπαίθριες διαφημίσεις), απέσπασε το βραβείο Καλύτερης Ευρωπαϊκής Ταινίας μικρού μήκους, στην 69^η διοργάνωση του Διεθνούς Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας. Όπως δήλωσε ο ίδιος, σε συνέντευξή του («Αυγή της Κυριακής», 9.9.2012): «Είναι μια ταινία για την κατάρρευση, την απώλεια, γι' αυτό που ζούμε έξω και βιώνουμε μέσα μας. Η κεντρική ιδέα της ταινίας είναι η εικόνα των άδειων διαφημιστικών πινακίδων και ξεκίνησε από τις συζητήσεις με τη Μαρίσσα Τριανταφυλλίδου. Για μένα είναι το τέλος μιας ολόκληρης εποχής, σε όλα τα επίπεδα. Η ταινία ξεκινάει με μια διαφημιστική πινακίδα που από πάνω της έχει το όνομα της εταιρείας των πινακίδων: Remedy (θεραπεία). Η δημιουργία αυτής της ταινίας για μένα λειτούργησε ακριβώς με αυτό τον τρόπο: θεραπευτικά. Και θεωρώ ότι η εικόνα του άδειου κάδρου είναι τρομαχτικά ισχυρή, εμένα με στοίχειωσε. Νομίζω ότι αυτά τα άδεια κάδρα σηματοδοτούν την ύπαρξή μας, έχουμε κενό προτάσεων, κενό ψυχισμού, μαζική αδράνεια. Οι άδειες διαφημιστικές πινακίδες είναι τα σύγχρονα μνημεία μας…». Τώρα, ασχολείται με την προετοιμασία της πρώτης του μεγάλου μήκους ταινίας, με τίτλο «Stage Fright», για την οποία λέει (στην ίδια συνέντευξη) ότι «[…] σημαίνει το άγχος του ηθοποιού πάνω στη σκηνή, αλλά ο όρος προέρχεται από την ψυχιατρική και δηλώνει τον φόβο της έκθεσης του αληθινού μας εαυτού μπροστά στους άλλους. Αυτό είναι που με ενδιαφέρει, το να πράττεις σύμφωνα με αυτό που είσαι. Η ιστορία εκτυλίσσεται μέσα σε ένα θέατρο, όπου μιάμιση ώρα πριν την πρεμιέρα εισβάλει μια ομάδα ανθρώπων με ακάλυπτα τα πρόσωπά τους. Οι εισβολείς δηλώνουν ότι η παράσταση θα γίνει, αλλά όλα πρέπει να είναι αληθινά, από τις σφαίρες μέχρι τις ερμηνείες. […] οι εισβολείς είναι φοβερά δημοκρατικοί αλλά και τρομακτικοί. Αυτό είναι το ζήτημα που με απασχολεί, ότι η δημοκρατία είναι το άλλο πρόσωπο του φασισμού, μεταλλάσσεται από το ένα στο άλλο με τρομερή ταχύτητα. Προσπαθώ, ενώ δεν το θέλω, να γίνω σκληρός και κυνικός για να αντιμετωπίσω τον φασισμό που έρχεται, πρώτα για τους άλλους και μετά για εμάς. […] θεωρώ ότι δημοκρατία και καπιταλισμός είναι πράγματα ασύμβατα μεταξύ τους. Πιστεύω ότι είναι ένα πέπλο, ένα άλλοθι. Τις προάλλες είδα ένα απίστευτο ρεπορτάζ στην τηλεόραση, τον πρωθυπουργό που πήγε και ήπιε καφέ στην Ομόνοια και από δίπλα αμέτρητοι αστυνομικοί και κάποιοι συνταξιούχοι να τον χειροκροτούν. Η εικόνα μού θύμισε φωτογραφίες και "επίκαιρα" της χούντας, η προπαγάνδα τους είναι εντελώς κιτς. Και είναι απίστευτο, έπειτα από τόσα χρόνια "επικοινωνίας", διαφήμισης και με τόσους image makers, να καταλήγουν σε προπαγάνδα τόσο κραυγαλέα [...]».

«Casus Belli»

Ο Γιώργος Ζώης μιλά για την ταινία του «Casus Belli»

Το διαφημιστικό της ταινίας «Τίτλοι Τέλους»

Το κείμενο που ακολουθεί, φέρει την υπογραφή του σκηνοθέτη, δημοσιεύθηκε στην «Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία» [10 Φεβρουαρίου 2013] και τιτλοφορείται «Η τρομοκρατία ως πράξη αθωότητας». Το παραθέτουμε αυτούσιο και ακέραιο:

«Από πότε είκοσι χρόνων παιδιά λέγονται τρομοκράτες; Σε βαφτίζουν χριστιανό στα δύο και τρομοκράτη στα είκοσι δύο. Σε αποκαλούν βουτυρόπαιδο των βορείων προαστίων και ταυτόχρονα την εσωτερική απειλή μιας ολόκληρης χώρας. Σε ονομάζουν μελλοντική ελπιδοφόρα γενιά και τώρα δυνάμεις του χάους και της ανομίας. Οι νέοι καταζητούμενοι έχουν ρετουσαρισμένη φωτογραφία, για να αναγνωρίζονται καλύτερα. Η κοινωνία καλείται να κατονομάσει οτιδήποτε γνωρίζει γι' αυτούς. Ανωνύμως και εμπιστευτικώς. Μικροί κατήγοροι, εθελοντές καταδότες, αυτόκλητοι πληροφοριοδότες όλων των νομών, τηλεφωνήστε. Εμπρός λοιπόν ρουφιανέψτε τα παιδιά σας. Η παραμορφωμένη δημοκρατία εκδικείται παραμορφώνοντας: πρόσωπα, μυαλά, φωτογραφίες. Τα παιδιά αυτά δεν έχουν καμία αυταπάτη. Οι αστυνομικοί υπάρχουν για να τους βασανίζουν και οι δικαστές για να τους φυλακίζουν. Δεν είναι θύματα καμίας παραμελημένης ανατροφής, καμίας ψυχολογικής παθογένειας και καμίας άδικης συμπεριφοράς. Δεν ζητούν καμία δικαίωση από κανένα κράτος δικαίου γιατί τέτοιο κράτος δεν υπάρχει. Διαμαρτυρόμαστε για όσους συνέλαβαν αδίκως, γι' αυτούς που τους φύτεψαν ενοχοποιητικά στοιχεία, για εκείνους που τους φυλάκισαν επειδή φόραγαν πράσινα all star. Αλλά μέχρις εκεί. Είναι αυτονόητο ότι δεν μπορεί να φυλακίζονται άνθρωποι που δεν έκαναν κάτι. Αλλά όσο διεκδικούμε το αυτονόητο, οπισθοχωρούμε. Κάθε φορά αρκούμαστε σε ένα μικρότερο αυτονόητο και όταν μας το παίρνουν και αυτό, ψάχνουμε για να χωρέσουμε σε ένα ακόμη μικρότερο. Όσο μικραίνει το αυτονόητο, μικραίνουμε και εμείς. Από πότε η κατάληψη σε ένα κτίριο σε ολόκληρη την Αθήνα συνδέεται με την πορεία ανάκαμψης της χώρας; Από πότε άδεια μπουκάλια μπίρας ορίζονται ως γεμάτα με πετρέλαιο και στουπί; Από πότε ο θάνατος από πτώση ενός ανθρώπου μετά την καταδίωξη δημοτικών αστυνομικών αναγράφεται ως ατυχές δυστύχημα; Η κοινή λογική είναι κενή λογικής. Τα παιδιά αυτά έχουν τα κότσια να κάνουν ό,τι εμείς κάνουμε υποθετικά. Όλοι οι υπόλοιποι εγκληματούμε καθημερινά και αθόρυβα. Βρίζουμε, χτυπάμε, σκοτώνουμε, ανατινάζουμε από μέσα μας. Εμείς κάθε μέρα παζαρεύουμε τις ώρες εργασίας, αυτοί δεν παζαρεύουν τα χρόνια φυλακής. Εμείς δικαιολογούμε συνέχεια τους εαυτούς μας, αυτοί αρνούνται κάθε υπερασπιστική γραμμή. Εμείς φοβόμαστε τις κατηγορίες, αυτοί αναλαμβάνουν την ευθύνη. Τα παιδιά που κατηγορούνται ως τρομοκράτες είναι αθώα. Γιατί τα κίνητρά τους είναι αθώα. Γιατί μόνο η αθωότητα σε κάνει να αντιδράσεις. Είναι ένοχα για τις πράξεις τους και αυτές είναι αθώες. Όταν η εξέγερση τελειώσει, τότε γυρίζεις σπίτι σου, επιστρέφεις στη δουλειά σου, διηγείσαι ιστορίες. Όταν η εξέγερση δεν συνεχιστεί συλλογικά, κάποιοι τη συνεχίζουν ατομικά. Όταν δεν ακολουθούν όλοι, κάποιοι προχωράνε μόνοι. Με τις όποιες συνέπειες.».

 Το τηλεοπτικό spot που σκηνοθέτησε ο Γιώργος Ζώης για την Athens Biennale 2011, η προβολή του οποίου απαγορεύτηκε από την ΕΡΤ.