ΔΕΔΙΚΑΙΩΤΑΙ ;

Σκίτσο του Ιρανού Bozorgmehr Hosseinpour

Ο βιολογικός θάνατος του επαίσχυντου Pinochet επήλθε έστω και πολύ αργά. Ο αιμοσταγής τύραννος έφυγε ατιμώρητος, "πλήρης ημερών" (όπως λέγεται συνήθως)εκμεταλλευόμενος την ατολμία και τη νωθρότητα της σημερινής χιλιανής κυβέρνησης που δεν έπραξε το αυτονόητο και απαραίτητο: μια ριζική συνταγματική αναθεώρηση, ούτως ώστε να απογυμνώσει τον δικτάτορα από όλα τα νομικά όπλα που ο ίδιος είχε παραχωρήσει απλόχερα στον εαυτό του. Ο Pinochet αποχώρησε γελώντας σαρκαστικά και χειρονομώντας αισχρά προς πάσα κατεύθυνση - κυρίως απευθυνόμενος στις χιλιάδες θύματά του και τους οικείους αυτών. Το ίδιο ατιμώρητοι παραμένουν (και, προφανώς, θα παραμείνουν) οι χιλιάδες συνένοχοι και συνεργάτες του: επαγγελματίες στρατιωτικοί κάθε βαθμού, απλοί στρατιώτες, μυστικοί και φανεροί στρατιωτικοί, "αγανακτισμένοι πολίτες", επαγγελματίες κι ερασιτέχνες χαφιέδες, κάποιοι επικαλούμενοι το σύνηθες «εγώ, απλώς, εκτελούσα διαταγές» και άλλοι υπερήφανοι που "έσωσαν" την πατρίδα τους από τον "ερυθρό κίνδυνο". Αυτά, για να μη λησμονούμε το αυτονόητο: πως, ακόμη και ο στυγερότερος ολοκληρωτισμός δεν μπορεί να επιβιώσει ούτε κλάσμα του δευτερολέπτου βασιζόμενος στην "αρχή του ενός ανδρός". Απαιτείται ένας πολυδαίδαλος, πολυπληθής και καλοστημένος μηχανισμός από ποικιλοτρόπως ωφελημένους συμμέτοχους. Με απλά λόγια, χρειάζεται συνενοχή και διαπλοκή (κάτι που συμβαίνει και στα σύγχρονα "δημοκρατικά" καθεστώτα). Και, η διαπλοκή, αφορά τουλάχιστον το ήμισυ του πληθυσμού μιας χώρας. Εν ολίγοις, η κατάσταση στη Χιλή θυμίζει τη δική μας "μετάβαση στη δημοκρατία" - αν και, ακόμη και στη γελοία χώρα μας, οι "απριλιανοί" δεν απεχώρησαν από την εξουσία "μετά βαΐων και κλάδων" όπως ο Pinochet.

Σκίτσο του Máximo στην ισπανική εφημερίδα "EL PAíS" (13.XII.2006)

Τα διεθνή Μ.Μ.Ε. (έντυπα και ηλεκτρονικά) αναφέρθηκαν εν εκτάσει τόσο στο εμπνευσμένο και πρωτοποριακό πείραμα του Salvador Allende (όμοιό του, στην Ισπανία, κατεπνίγη από τους φασιστοφαλαγγίτες του Franco το 1936), όσο και στην ερεβώδη περίοδο που βίωσε η Χιλή μετά την 11η Σεπτεμβρίου 1973. Από κάποιους ακούστηκε η φράση «θα τον κρίνει η Ιστορία», ωσάν να είναι η Ιστορία ένας ανεξάρτητος και ακριβοδίκαιος κριτής και όχι ένα ανθρώπινο δημιούργημα. Πάντως, ακόμη κι αν δικαζόταν ο Pinochet, θα επρόκειτο μάλλον για άλλη μια παρωδία δίκης - και μόνο "για τα μάτια του κόσμου" (όπως η δίκη των ναζί στη Νυρεμβέργη). Άλλωστε, τέτοια καθάρματα φτάνουν συνήθως σε βαθιά γηρατειά (π.χ. Kissinger, Thatcher, Παττακός, Μητσοτάκης, κλπ.). Υπάρχουν περιπτώσεις (όχι λίγες, δυστυχώς,) για τις οποίες δεν ισχύει η φράση "ο νεκρός δεδικαίωται", ακούγονται αστείες κάποιες λέξεις (όπως "μακαρίτης" ή "συγχωρεμένος") και δεν μπορεί να θεωρηθεί βαρβαρότητα ή απρέπεια η οποιαδήποτε επίθεση (έργω ή λόγω) εναντίον κάποιου - έστω και τεθνεώτος. Αλίμονό μας αν, σε κάθε περίπτωση, αφήνουμε την "Ιστορία" να αποφαίνεται...

«Να πεθάνει ο νεκρός!». Σκίτσο του "EL ROTO" στην ισπανική εφημερίδα "EL PAíS" (13XII.2006)