HUNGER

«(…) Ακούω τα θαλασσοπούλια να πετούν πάνω από τη στέγη. Πόσο μοναχικό το κελί και πόσο μοναχικός ο αγώνας. Αλλά, φίλε μου, αυτός ο δρόμος είναι καλά χαραγμένος. Κι αυτός, όποιος κι αν ήταν, που τον διάβηκε πρώτος, αξίζει την ευγνωμοσύνη μας. Εγώ απλά τον ακολουθώ (…)».

Παρασκευή 6 Μαρτίου 1981

«Σε λίγες ώρες θα κλείσω τα 27 και, παράξενο, θα είναι ευτυχισμένα γενέθλια. Ίσως γιατί το πνεύμα μου είναι λεύτερο, δε βρίσκω άλλον λόγο (…)»

Κυριακή 8 Μαρτίου 1981

Το βιβλιαράκι με τίτλο «ΤΟ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΤΟΥ ΜΠΟΜΠΥ ΣΑΝΤΣ» (εκδόσεις "Αιγαίον", Λευκωσία 1985), περιλαμβάνει σκέψεις και συναισθήματα του Robert Gerard Sands κατά τις πρώτες 17 ημέρες (01.03.1981 – 17.03.1981) της (66 ημερών) απεργίας πείνας που είχε ως αποτέλεσμα τον βιολογικό του θάνατο. Εκτός του Sands, ακόμη 9 Ιρλανδοί πολιτικοί κρατούμενοι (Francis Hughes, Raymond McCreesh, Patsy O'Hara, Joe McDonnell, Martin Hurson, Keven Lynch, Kieran Doherty, Thomas McElwee, Michael Devine – όλοι μεταξύ 23 και 30 ετών) άφησαν την τελευταία τους πνοή μετά από πολυήμερη και ηθελημένη ασιτία 59 – 71 ημερών, ενώ άλλοι 13 επέζησαν μετά από απεργία πείνας 13 - 70 ημερών.

Πρόσφατα προβλήθηκε στις ελληνικές κινηματογραφικές αίθουσες η (βραβευμένη στο φεστιβάλ των Καννών) ταινία "Hunger" του Άγγλου σκηνοθέτη Steve McQueen. Η ταινία περιγράφει τις συνθήκες κράτησης των Ιρλανδών πολιτικών κρατουμένων (και τότε ο όρος "τρομοκράτης" χρησιμοποιούταν ευρέως) στις φυλακές "Maze" (άλλως, "H Blocks" ή "Long Kesh") που, πλέον, τους έχει αποδοθεί ο χαρακτηρισμός "αγγλικό Guantánamo". Η ταινία διανθίζεται από γλαφυρές σκηνές με περιττώματα, ούρα, σωματική και ψυχολογική βία. Βέβαια, ο McQueen δεν είναι κάποιος φλογερός επικριτής ή ένθερμος αντιεξουσιαστής. Αντιθέτως, το 2003, το πολεμικό μουσείο "Imperial" τον όρισε "επίσημο πολεμικό καλλιτέχνη για τον πόλεμο στο Ιράκ" (το αντίστοιχο του πολεμικού ανταποκριτή στο πεδίο της τέχνης). Έτσι, με την ίδια ευκολία που δέχεται (και αναπαράγει) την παραπλανητική φράση "πόλεμος στο Ιράκ" (αντί της ειλικρινούς "εισβολή των νεοταξικών στρατευμάτων"), εξίσου άνετα και ανερυθρίαστα αποσιωπά τις αιτίες της δράσης "τρομοκρατικών ομάδων" στην κατεχόμενη (και αυτή η λέξη απουσιάζει) Βόρεια Ιρλανδία. Επίσης, ο επιθετικός (με κάθε έννοια της λέξης) προσδιορισμός "british" δίνει και παίρνει, κάνοντας γαργάρα τον βίαιο τρόπο ενσωμάτωσης κάποιων λαών (Σκωτσέζοι, Ουαλλοί, Βορειο-ιρλανδοί) στο μόρφωμα με την εξωραϊστική ονομασία "Ηνωμένο Βασίλειο". Στις πολύ δυνατές στιγμές της ταινίας συγκαταλέγεται η 17λεπτη συνομιλία του Bobby Sands (ο οποίος, μόλις έχει αποφασίσει να τραβήξει την ασιτία στα άκρα – ως ύστατο μέσο πολιτικής πίεσης) με τον καθολικό ιερέα που προσπαθεί να τον μεταπείσει. Στη συγκεκριμένη σκηνή, συγκρούεται ο απελπισμένος (αλλά απίστευτα γενναίος, δεδομένου ότι αψηφά το πανίσχυρο ένστικτο της επιβίωσης) αντάρτης που νιώθει πως δεν έχει τίποτα περισσότερο να χάσει (αλλά διεκδικεί με πάθος και πείσμα την αξιοπρέπειά του) με τον σώφρονα και συνετό ορθολογιστή (που ψάχνει εναγωνίως την περίφημη "μέση οδό"). Τα επιχειρήματα του Sands απέναντι στον επαγγελματία κληρικό είναι γερά θεμελιωμένα και γι αυτό ατράνταχτα: «Όταν εσύ λαθροκυνηγούσες στην ύπαιθρο, εμάς μας έκαιγαν το σπίτι (…)», και ο πάτερ κατάπιε τη γλώσσα του…

Η "Αιματοβαμμένη Κυριακή" της 30^ής Ιανουαρίου 1972 είναι, ίσως, η γνωστότερη(μάλλον ως σχετικά πρόσφατη) πράξη βαρβαρότητας και καταστολής των αγγλικών κατοχικών στρατιωτικών δυνάμεων στη Βόρεια Ιρλανδία. Μια άλλη αιματοβαμμένη Κυριακή έλαβε χώρα στο γήπεδο "Croke Park" του βόρειου Δουβλίνου (πριν τη μερική ανεξαρτησία της ιρλανδικής νήσου) στις 21 Νοεμβρίου 1920. Οι νεκροί ξεπέρασαν τους 30 – μικρό μέρος του "φόρου αίματος" κατά τη διάρκεια του Ιρλανδικού Πολέμου για την Ανεξαρτησία (1919 – 1921).

Όσο για τις ρίζες της αγγλο-ιρλανδικής διένεξης (sic), ανάγονται (τυπικά) στο μακρινό έτος 1171 (πρώτη αγγλονορμανδική εισβολή). Το τι ακολούθησε, είναι εύκολο να το φανταστεί ο καθείς: η πάγια και διαχρονική κατακτητική και ισοπεδωτική τακτική όλων των πολεμοκάπηλων. Ας προσεγγίσουμε, πρώτα, τα ιστορικά δεδομένα και μετά να μιλήσουμε για "τρομοκρατία"…