Η γη της επαγγελίας...

Εις υγείαν των κορόιδων!!! Η ασφαλιστική εταιρεία A.I.G. (American International Group), η οποία από το φθινόπωρο του 2008 έχει ενισχυθεί με 180 δισεκατομμύρια δολάρια από το αμερικανικό δημόσιο (το οποίο έχει αποκτήσει πλέον το 80% του εν λόγω ασφαλιστικού ομίλου), μοίρασε 165 εκατομμύρια δολάρια σε "επιπλέον αμοιβές παραγωγικότητας" (κοινώς, bonus) σε υψηλόβαθμα στελέχη της, για το έτος 2008. Απλά πράγματα: τη στιγμή που χιλιάδες βορειοαμερικανοί μένουν άνεργοι ή/και άστεγοι, οι χρυσοκάνθαροι λιμοκοντόροι (ελληνιστί, "golden boys and girls") πλουτίζουν (και άλλο) με χρήματα προερχόμενα από τη φορολογία. Το αυτό έπραξε και η Citigroup, (άλλη κραταιά βορειοαμερικανική τράπεζα που υποτίθεται πως κινδύνευε άμεσα με κατάρρευση (γι’ αυτό και εισέπραξε περισσότερα από 45 δισεκατομμύρια δολάρια κρατική ενίσχυση), επιβραβεύοντας (για τις "επιτυχημένες" επιλογές του) τον διευθύνοντα σύμβουλό της (chief executive officer, παρακαλώ) Vikram Pandit με συνολική αποζημίωση 10,82 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το 2008. Επίσης, οικονομική ενίσχυση 25 δισεκατομμυρίων δολαρίων (όπως και άλλες επτά τράπεζες) έλαβε και η J.P. Morgan Chase, η οποία θεωρείται η τράπεζα με τη μεγαλύτερη αγοραστική αξία στις Η.Π.Α. και η πλέον κερδοφόρα εταιρεία της Νέας Υόρκης (με καθαρά κέρδη 5,6 δισεκατομμύρια δολάρια, το 2008).

Τον Νοέμβριο του 2008, η κεντρική τράπεζα και το υπουργείο Οικονομικών των Η.Π.Α. ανακοίνωσαν τη χορήγηση της δεύτερης οικονομικής ενίσχυσης προς την A.I.G., ύψους 150 δισεκατομμυρίων δολαρίων (από τα, συνολικά, 700 δισεκατομμύρια που διατέθηκαν για τη "σωτηρία" του "χρηματοπιστωτικού" συστήματος). Η A.I.G. είχε ανακοινώσει απώλειες κερδών ύψους 40 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το δεύτερο τρίμηνο του 2008 (όχι καθαρές ζημιές, απλώς κέρδισαν λιγότερα από τα συνηθισμένα ή από όσα προσδοκούσαν) και νέες απώλειες 24,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το τρίτο τρίμηνο του ίδιου έτους (99,3 δισεκατομμύρια δολάρια, συνολικές απώλειες για το 2008 και θεωρείται η μεγαλύτερη μείωση κερδών που έχει ποτέ αναφερθεί από εταιρεία των Η.Π.Α.). Η A.I.G. είχε "εκτεθεί" στα C.D.S. (Credit Default Swaps / "Πιστωτικές Συμφωνίες Ανταλλαγής" ή "Υπηρεσίες Αντασφάλισης"), δηλαδή, έπαιρνε χρήματα ως ασφάλιστρα από δανειστές διαφόρων επιχειρήσεων, με την εγγύηση ότι θα τους τα επέστρεφε στο ακέραιο αν οι πιστωτές τους χρεοκοπούσαν. Έτσι, η κυβέρνηση των Η.Π.Α. έδωσε το ζεστό χρήμα στον Edward Liddy (διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας και ακλόνητος στη θέση του, ως επιτυχημένος και αυτός), με αντάλλαγμα την απόκτηση δικαιώματος παρέμβασης του Δημοσίου στα διοικητικά της A.I.G. και τη δυνατότητα επιβολής κάποιων περιορισμών (όπως, το "πάγωμα" του συνολικού ποσού που θα μοιραζόταν ως bonus στα 70 κορυφαία διοικητικά στελέχη και την επιβολή ορίων στο ύψος των αποζημιώσεων που θα ελάμβαναν οι αποχωρήσαντες υψηλόμισθοι υπάλληλοι). Σημειωτέον ότι ο πρώην διευθύνων σύμβουλος (τον οποίον αντικατέστησε ο Liddy), Robert B. Willumstad, ελάμβανε ετήσιες πάγιες αποδοχές 1.000.000 δολάρια (χωρίς τα επιπλέον). Στις 2 Μαρτίου 2009, η κυβέρνηση της "αλλαγής" (στις Η.Π.Α.) ανακοίνωσε πως αποφάσισε να παράσχει ένα επιπλέον "πακέτο" ύψους 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων στα πλαίσια ενός "αναθεωρημένου σχεδίου σωτηρίας" της A.I.G. (με παράλληλη μείωση των έντοκων πληρωμών που πρέπει να καταβληθούν από την εταιρία στην Κεντρική Ομοσπονδιακή Τράπεζα). Σε αντάλλαγμα για τα 30 δισεκατομμύρια δολάρια, το δημόσιο των Η.Π.Α. θα πάρει προνομιούχες μετοχές. Ο τόκος που πληρώνει η A.I.G. είναι 10%. Τις προηγούμενες ημέρες, τα γραφεία της "Financial Products" (θυγατρική της A.I.G. θεωρητικά υπεύθυνης για την παρ' ολίγον χρεοκοπία της ασφαλιστικής) στην πόλη Connecticut φυλάσσονταν από ένοπλους φρουρούς, ύστερα από τα απειλητικά τηλέφωνα κατά της ζωής τους που δέχτηκαν αρκετά στελέχη της. Στην πρόσφατη κατάθεσή του ενώπιον της αρμόδιας υποεπιτροπής του Κογκρέσου, ο Edward Liddy δήλωσε πως «(…) η ψυχρή πραγματικότητα του ανταγωνισμού ήταν αυτή που ώθησε την εταιρεία να προσφέρει bonus 165 εκατ. δολαρίων στα στελέχη της Financial Product (…)». Είπε ακόμη ότι έχει ζητήσει από κάποια στελέχη να επιστρέψουν τουλάχιστον τα μισά χρήματα από αυτά που έλαβαν. Τόση γενναιότητα και αυταπάρνηση, πια… H A.I.G. έδωσε περίπου 93 δισεκατομμύρια δολάρια (περισσότερα από το ήμισυ της κρατικής ενίσχυσης που έλαβε) στην αφρόκρεμα της Wall Street και σε ευρωπαϊκές τράπεζες. Προ ολίγων ημερών, η Βουλή των Αντιπροσώπων (με 328 ψήφους υπέρ και 93 κατά) ενέκρινε την επιβολή φόρου 90% στα bonus των στελεχών με εισοδήματα άνω των 250.000 δολαρίων. Ο φόρος αναμένεται να επιβληθεί στα στελέχη οποιασδήποτε εταιρείας έλαβε τουλάχιστον 5 δισεκατομμύρια δολάρια από το πακέτο για τη διάσωση του χρηματοπιστωτικού τομέα (δηλαδή, απαλλάσσονται τα στελέχη των εταιρειών που έλαβαν μικρότερη ενίσχυση;) και "αγγίζει" μόνο τα bonus του παρελθόντος έτους. Για την πρακτική της ενίσχυσης του τραπεζικού κατεστημένου με δημόσιο χρήμα, ούτε κουβέντα. Όπερ έδει δείξαι… Την ίδια στιγμή, η ανεργία στις Η.Π.Α. σκαρφαλώνει στο υψηλότερο σημείο της τελευταίας 25ετίας. Από τον Δεκέμβριο του 2007 (τότε τοποθετείται η επίσημη έναρξη της παρούσας "κρίσης"), έχουν καταγραφεί 4.400.000 απώλειες θέσεων εργασίας και οι υποαπασχολούμενοι (μερική απασχόληση) κοντεύουν τα 9.000.000 (η υποαπασχόληση συνεπάγεται, μεν, περισσότερο ελεύθερο χρόνο, αλλά δεν εξασφαλίζει ούτε καν τα προς το ζην).

Στο στόχαστρο της κριτικής βρίσκεται και ο υπουργός Οικονομικών Timothy Franz Geithner ο οποίος, προσπαθώντας να φανεί αμέτοχος και μη υπεύθυνος για την όλη κατάσταση, είπε πως τα bonus είχαν συμφωνηθεί πριν το κράτος σπεύσει να σώσει την A.I.G. (εδώ ισχύει το: «δεν ήξερες˙ δε ρώταγες;”). Προ ολίγων μηνών (τελευταίες ημέρες Ιανουαρίου 2009), ο Barack Hussein Obama επιδόθηκε σε κάποιους ανέξοδους λεονταρισμούς απέναντι στη Wall Street. Συγκεκριμένα, αναφερόμενος στα παχυλώς αμειβόμενα μεγαλοστελέχη, δήλωσε πως «(…) είναι το άκρον άωτον της ανευθυνότητας, είναι αισχρό (…) θα υπάρξει χρόνος γι' αυτούς να κάνουν κέρδη, όπως και χρόνος να λάβουν bonus. Δεν είναι τώρα η στιγμή (…)». Εν ολίγοις (μεταφράζοντας): «υπομονή χρυσοκάνθαροι, να κοπάσει ο θόρυβος και, μετά, όλα δικά σας!!!». Έτερος "μη ανεχόμενος έντομον εις την σπάθαν του", ο αντιπρόεδρος των Η.Π.Α. Joe Biden, ξιφούλκησε: «Θα ήθελα να κλείσω αυτούς τους τύπους στο μπαλαούρο. Σκέφτονται με τον ίδιο παλιό τρόπο, αυτόν που μας οδήγησε ώς εδώ, την απληστία (…)». Σιγά, ρε βαρύμαγκες, θα φύγει κανένας πόντος από το καλσόν… Λίγες ημέρες αργότερα, ο Λευκός Οίκος ανακοίνωσε πως θα επιβληθούν αυστηροί κανονισμοί προκειμένου να ενισχυθεί η διαφάνεια σε δαπάνες που περιλαμβάνουν τη χρήση εταιρικών αεροσκαφών, έξοδα ανακαίνισης γραφείων, εταιρικές εκδηλώσεις, αλλά και τα λεγόμενα "χρυσά αλεξίπτωτα" (τα ιλιγγιώδη ποσά που λαμβάνουν υψηλόβαθμα στελέχη όταν αποχωρούν από την εταιρεία). «Αν οι φορολογούμενοι σας βοηθούν, τότε και εσείς έχετε ευθύνες και δεν θα πρέπει να ζείτε μέσα στην απληστία (…) οι Αμερικανοί είναι εξαγριωμένοι με το γεγονός ότι τα υψηλόβαθμα στελέχη επιβραβεύονται για τις αποτυχίες τους (…)» είπε ο Obama στους yuppies, αποσιωπώντας ότι κανένας φορολογημένος (όπως: "βιασμένος") δε ρωτήθηκε αν συμφωνεί με ανάλογα σχέδια διάσωσης τέτοιων επιχειρήσεων. Anyway…

Λίγο πριν εκπνεύσει το 2008, ανάλογη κατάσταση προέκυψε και στην Ελβετία. Συγκεκριμένα, τέθηκε ζήτημα επιστροφής των "επιβραβεύσεων αποδοτικότητας" (bonus, ντε!!!) που είχαν λάβει τα μεγαλοστελέχη της ελβετικής τράπεζας U.B.S. (Union Bank of Switzerland) A.G. τα τελευταία 5 χρόνια. Εντός του Οκτωβρίου 2008, η εν λόγω τράπεζα είχε λάβει κρατική ενίσχυση 46 δισεκατομμυρίων ευρώ, προκειμένου να αντιμετωπίσει προβλήματα ρευστότητας (είχε ανακοινώσει ζημίες δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ). Παρ’ όλα αυτά, ο πρώην πρόεδρός της Marcel Ospel είχε εισπράξει επιπλέον αμοιβές ύψους 130 εκατομμυρίων ελβετικών φράνκων (περίπου 86 εκατομμύρια ευρώ), για το χρονικό διάστημα 2000 – 2008. Εν μέσω κατακραυγής, η τράπεζα ανακοίνωσε πως τα 12 μέλη του διοικητικού συμβουλίου της δε θα ελάμβαναν (για το 2008) καμία επιπλέον αμοιβή. Όσο για τα υπόλοιπα διευθυντικά στελέχη της, τόσο το ύψος των bonus όσο και ο τρόπος διανομής αυτών, θα πρέπει να εγκριθούν από την εποπτική αρχή του ελβετικού τραπεζικού συστήματος, ονόματι Eidgenössischen Bankenkommission / Ομοσπονδιακή Τραπεζική Επιτροπή (κοινώς, έβαλαν τον λύκο να φυλάει τα πρόβατα). Η δε ελβετική κυβέρνηση, ανακοίνωσε πως τα bonus που θα δοθούν θα είναι «τα απολύτως απαραίτητα» (δηλαδή;). Πάντως, ο υπουργός Οικονομικών της Ελβετίας, Hans-Rudolf Merz, δήλωσε πως "προσφέρεται" να ασκήσει πίεση (με "ηθικά" επιχειρήματα) σε όσους πήραν τα bonus, με σκοπό να τους αναγκάσει να τα επιστρέψουν. Δηλαδή, θα έλεγε στους αδηφάγους χρυσοκάνθαρους: «Βρε παιδιά, υπάρχει κρίση, φτώχεια, ανεργία, απόγνωση. Μήπως, να προσφέρετε κι εσείς το κατιτί;». Ευθύς αμέσως, τα άπληστα "golden boys" θα ελύγιζαν και θα εσκέπτοντο τον χειμαζόμενο συνάνθρωπό αυτών. Και ζήσαν αυτοί καλά…

Κουραστική η παράθεση πολλών αριθμητικών ή στατιστικών στοιχείων, αλλά υπάρχει σκοπιμότητα: θέλησα να (απο)δείξω πως οι χυδαιότητες του είδους δεν είναι ελληνικό προνόμιο, αλλά συμβαίνουν (και, μάλιστα, εκτενώς) ακόμη και σε χώρες "πολιτισμένες" ή "προηγμένες", εκεί όπου (όπως λένε οι "νοικοκυραίοι") «το κράτος λειτουργεί»… Υ.Γ.₁: Πρόσφατα, ο "Επαναστατικός Αγώνας" επιτέθηκε δύο φορές εναντίον της "Citibank". Στην πρώτη περίπτωση, τα ξημερώματα της 18^ης Φεβρουαρίου 2009, μέλη της οργάνωσης άφησαν (στον περίβολο του κτιρίου της τράπεζας, στην Κάτω Κηφισιά) αυτοκίνητο στο οποίο υπήρχε εκρηκτικός μηχανισμός (ο οποίος δεν εξερράγη) αποτελούμενος από 125 κιλά λιπάσματος ANFO, με τo οποίo ήταν γεμισμένες πέντε (κομμένες στη μέση) φιάλες προπανίου οικιακής χρήσης. Στη δεύτερη περίπτωση, ξημερώματα 9^ης Μαρτίου 2009, ο "Ε.Α." πυροδότησε (με καλώδιο) εκρηκτικό μηχανισμό σε υποκατάστημα της ίδιας τράπεζας στη Φιλοθέη. Η οργάνωση έστειλε προκήρυξη στην εφημερίδα "Το Ποντίκι". Στο (σαφέστατο και περιεκτικό) κείμενο, που δημοσιεύθηκε ακέραιο στο φύλλο της 12^ης Μαρτίου 2009, αναφέρονται πολλά γλαφυρά για τον βίο και την πολιτεία της "Citibank" (και της "Citigroup", γενικότερα). Αλλά, είπαμε: με τρομοκράτες δε συνδιαλεγόμεθα!!! Υ.Γ.₂: Colombia, Νοέμβριος 2008. Στις πόλεις Cauca, Pereira και San Juan de Pasto, χιλιάδες μικροκαταθέτες, θύματα απάτης επιχειρήσεων τύπου "πυραμίδας" (όπως στην Αλβανία το 1997) (υπόσχονταν επιτόκια έως και 150%), κατέβηκαν στους δρόμους αξιώνοντας την επιστροφή των λεηλατημένων αποταμιεύσεών τους. Ο υπουργός Εσωτερικών Fabio Valencia Cossio δήλωσε ότι χιλιάδες άνθρωποι έπεσαν θύματα "εκτεταμένης απάτης" και αναγνώρισε ότι η κυβέρνηση κινήθηκε όχι όσο γρήγορα και αποτελεσματικά όφειλε για την αντιμετώπιση των αετονύχηδων. Στην εξώπορτα μίας "τράπεζας", οι ιδιοκτήτες της οποίας φρόντισαν να εξαφανιστούν εγκαίρως, στην πόλη Cauca, υπήρχε αναρτημένο το μήνυμα: «Αγαπητοί επενδυτές, σας ευχαριστούμε που μας εμπιστευθήκατε και καταθέσατε τα χρήματά σας. Τώρα, επειδή υπήρξατε ηλίθιοι, πρέπει να δουλέψετε για να τα αποκτήσετε ξανά. Αυτή είναι η τιμωρία σας για το γεγονός ότι πιστέψατε στη μαύρη μαγεία των χρηματιστών». Άλλη επιγραφή, στην πόλη San Juan de Pasto, έγραφε: «Ανόητα κορόιδα, δεν είμαστε πια εδώ. Ευχαριστούμε που μας πιστέψατε». Λατινική Αμερική: ανέχεια και διαφθορά. Άντε, να δεχθούμε πως οι αμαθείς και απελπισμένοι μεροκαματιάρηδες εμπιστεύθηκαν τους απατεώνες, ωθούμενοι από την άγνοια που οδηγεί στην αφέλεια. Εκείνος ο ανεκδιήγητος υπουργίσκος Εσωτερικών (καθώς και ο πολιτικός του προϊστάμενος, πρόεδρος Álvaro Uribe Vélez, ο οποίος το μόνο που έκανε ήταν να καλέσει το Κογκρέσο να προωθήσει νόμο που θα ποινικοποιεί τέτοιες απάτες) βρίσκονται ακόμη στις θέσεις τους (όπως και το κεφάλι του καθενός τους στηρίζεται ακόμη στον λαιμό του). Υ.Γ.3: Η αδηφάγα νοοτροπία και πρακτική των αεριτζήδων αετονύχηδων που πλουτίζουν εν ριπή οφθαλμού, φαίνεται ανάγλυφα στην περίπτωση της εταιρείας ENRON, που φιλοδοξούσε να "αλλάξει τον κόσμο". Το χρονικό της ραγδαίας ανόδου και της πτώσης της εν λόγω εταιρείας, καταγράφεται με πολύ πειστικό τρόπο στην ταινία του Alex Gibney "Enron: The Smartest Guys in the Room".