Ήθος και ύφος…

Στις 18.02.2010, ο πρώην πρωθυπουργός (1996-2004) της Ισπανίας José María Aznar βρέθηκε στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο της πόλης Oviedo, για να μιλήσει σχετικά με τη διεθνή οικονομική συγκυρία. Στις αποδοκιμασίες συγκεντρωμένων που του απέδιδαν τους χαρακτηρισμούς «φασίστα», και «δολοφόνε» ο Aznar απάντησε με την εύγλωττη χειρονομία της φωτογραφίας. Ξεκίνησε, δε, με καθυστέρηση 15 λεπτών τη διάλεξή του (αφού, προηγουμένως, μπήκε από την πίσω πόρτα) και με το ευφυολόγημα ότι «υπάρχουν κάποιοι οι οποίοι θέλουν να δείχνουν ότι δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς εμένα...». Τα πλακάτ των διαδηλωτών έγραφαν «Aznar φασίστα, εσύ είσαι ο τρομοκράτης» (κάνει και ομοιοκαταληξία: Aznar, fascista, tú eres el terrorista), «έξω οι φασίστες από το Πανεπιστήμιο», «P.S.O.E. και P.P. τα ίδια σκατά είναι», «Aznar, κωλογλείφτη του Bush» κ.ά. Οι ασφαλίτες και οι διοργανωτές (η κομματική νεολαία του Partido Popular/Λαϊκό Κόμμα, κάτι σαν την Ο.Ν.ΝΕ.Δ.) εμπόδισαν στους αποδοκιμάζοντες να εισέλθουν στο αμφιθέατρο, αλλά κάποιοι κατάφεραν να εισχωρήσουν, να διασκορπιστούν σε διάφορα σημεία και να διακόψουν πέντε φορές τη 45λεπτη ομιλία του πιστού συμμάχου του George W. Bush στη δολοφονική «συμμαχία των προθύμων» (η Μαδρίτη πλήρωσε το τίμημα αυτής της «φιλίας», με την πολύνεκρη βομβιστική επίθεση στον σιδηροδρομικό σταθμό Atocha, στις 11.03.2004). Οι Ισπανοί (από τους συντηρητικότερους λαούς της Ευρώπης) ανέδειξαν, στήριξαν και ανέχθηκαν τη 40ετή φασιστική δικτατορία του Franco. Επί τέσσερις δεκαετίες λούφαζαν (με λαμπρή εξαίρεση τους υπερήφανους και ανυπότακτους Βάσκους) και περνούσαν τη φασιστική νοοτροπία στο DNA τους –γεγονός που φαίνεται και σήμερα: η Ισπανία είναι η ευρωπαϊκή χώρα με το μεγαλύτερο ποσοστό καταγεγραμμένης βίας εις βάρος γυναικών (με δεκάδες νεκρές κάθε χρονιά), εντός ή εκτός οικογενειακού περιβάλλοντος. Οι απόγονοι του Hernán Cortés και των λοιπών conquistadores (οι οποίοι αιματοκύλησαν τον «Νέο Κόσμο» και αφάνισαν τους προκολομβιανούς πολιτισμούς: Incas, Mayas, Aztecas), έθαψαν το «σύντομο καλοκαίρι της αναρχίας» (το πείραμα της αυτοδιαχείρησης στην Ιβηρική) και προτίμησαν τη μακροχρόνια δικτατορία. Όταν το γηραιό φασιστικό καθεστώς κατέρρευσε, τη σκυτάλη πήραν οι άμεσοι συνεργάτες (δωσίλογοι) της χούντας (όπως συνέβη και στα καθ’ ημάς) –με προεξάρχοντα τον (ακόμη και σήμερα) «εστεμμένο γαλαζοαίματο» Juan Carlos I de Borbón. Επίσης, σχεδόν 20 χρόνια μετά το Σύνταγμα του 1978, ψηφίστηκε ο περίφημος «Νόμος περί Λήθης» (το 1997, επί πρωθυπουργίας Aznar) –ο οποίος αμνήστευε τους φρανκιστές για όλα τους τα εγκλήματα. Μόλις το 2007, η κυβέρνηση του Zapatero ψήφισε τον «Νόμο της Ιστορικής Μνήμης», με τον οποίον για πρώτη φορά δικαιώνονται (ηθικά, έστω) επισήμως τα θύματα της δικτατορίας. Ο νόμος επιτρέπει, σε όποιον έχει αποδείξεις για την ύπαρξη ομαδικών τάφων να ζητήσει την βοήθεια του κράτους για την εκταφή και την ταυτοποίηση των λειψάνων. Δεν είναι, λοιπόν, παράξενο το γεγονός ότι στη συγκεκριμένη χώρα ευδοκιμούν φρούτα τύπου Aznar –όχι ότι εμείς υστερούμε...

Σχετικά με το περιστατικό με τον Aznar, έγραψε ο Ισπανός συγγραφέας Juan José Millás ("El País Semanal", 14.03.2010, τεύχος 1.746): «Πιστεύαμε πως ο Aznar δε διέθετε πονηριά, ούτε εσωτερική ζωή, πως περιοριζόταν σε ό,τι βλέπαμε, όπως εκείνα τα θεατρικά σκηνικά στα οποία οι διακόπτες δεν έχουν ρεύμα και από τις βρύσες δεν τρέχει νερό. Όμως, όχι. Πρέπει να κατέχει, έστω και στοιχειωδώς, έναν κόσμο ασυναίσθητο, που εξηγεί κάποιες από τις συμπεριφορές του. Δε θα ήταν παράξενο αν, την ώρα που αποκοιμιέται, ανέβαιναν στην επιφάνεια της συνείδησής του εικόνες από χαλάσματα της Βαγδάτης με υπολείμματα ανθρώπινων πτωμάτων ακρωτηριασμένων από τους βομβαρδισμούς τους οποίους εκείνος υποστήριξε με ενθουσιασμό [...] Τέτοιες αναμνήσεις θα δικαιολογούσαν τις καταστροφολογικές του ομιλίες σχετικά με τη σημερινή Ισπανία, την οποία έχει ανάγκη να δει να μετατρέπεται στα χαλάσματα που τον βασανίζουν κατά τη διάρκεια του ύπνου. Είναι σημαντικό γι’ αυτόν, όλες οι κυβερνήσεις που διαδέχθηκαν τη δική του, να αποτελούνται από πρόσωπα μη φυσιολογικά, για να περνούν απαρατήρητα τα πεπραγμένα της δικής του ιστορικής περιόδου [...]».

Υ.Γ. Στις 10.11.2007, κατά τη διάρκεια της 17^ης Ιβεροαμερικανικής Συνόδου Κορυφής, στην πρωτεύουσα της Χιλής Santiago, ο Hugo Chávez (πρόεδρος της Venezuela) κατήγγειλε την υποστήριξη του Aznar σε εναντίον του πραξικόπημα (11.04.2002) και τον χαρακτήρισε (πώς αλλιώς;) «φασίστα». Ο Zapatero προσπάθησε να παίξει πυροσβεστικό ρόλο, ο Chávez επέμεινε στους χαρακτηρισμούς του και την τιμή του απόντος Aznar ανέλαβε να υπερασπιστεί ο επίγονος και διάδοχος του στρατηγού Franco, ο «γαλαζοαίματος» μονάρχης Juan Carlos, με την παροιμιώδη φράση ¿Por qué no te callas? (γιατί δεν το βουλώνεις;)...