Το μΕΡΤικό...

Η «δημόσια» (ουσιαστικά, κρατική) τηλεόραση, ως γνωστόν, είναι (ήδη από καταβολής της) ένα από τα κλασικότερα προπύργια της νεοελληνικής αργομισθίας και διασπάθισης δημόσιου χρήματος των τελευταίων δεκαετιών. Παχυλώς αμειβόμενοι (αν και χωρίς αρμοδιότητες) «σύμβουλοι», μεγαλοδημοσιογράφοι-παπαγάλοι, πολυθεσίτες (και πολλαπλώς αμειβόμενοι) αργόσχολοι, πανάκριβες γλεντζέδικες παραγωγές και ανούσια πανηγυράκια, υπερτιμολογήσεις, με λίγα λόγια η γνωστή κυρίαρχη ρεμούλα. Με όλα αυτά, συνυπάρχει το καθεστώς ομηρίας (επισφαλής, ευέλικτη και κακοπληρωμένη εργασία) στο οποίο υπάγονται πολλοί  εργαζόμενοι (συμβασιούχοι και μη) στην Ε.Ρ.Τ. – οι οποίοι, ουσιαστικά, κάνουν όλο το «χαμαλίκι» για να προβάλλονται και να εισπράττουν οι κηφήνες τηλεαστέρες.

Σε κάθε λογαριασμό της Δ.Ε.Η., μαζί με άλλα «κέρατα», πληρώνουμε κι ένα χαράτσι «υπέρ Ε.Ρ.Τ.». το ποσό αυτό ανέρχεται στα 50,88 ευρώ ετησίως και, σύμφωνα με την υποσημείωση που υπάρχει στον λογαριασμό, «Η Δ.Ε.Η. βάσει των Νόμων 25/75, 429/76, 1080/80, 2130/93 και 2644/98, είναι υποχρεωμένη να συνεισπράττει με τους λογαριασμούς ρεύματος τα ποσά υπέρ Δήμων - Ε.Ρ.Τ. και να διακόπτει την παροχή εάν αυτά δεν καταβάλλονται από τον πελάτη». Με απλά λόγια, αυτήν την υποχρεωτική εισφορά αναγκάζεται να την καταβάλλει ακόμη και όποιος είναι ορκισμένος εχθρός της τηλεοπτικής συσκευής και δε διαθέτει καν δέκτη (τηλεοπτικό ή ραδιοφωνικό)!!! Στον τελευταίο από τους προαναφερθέντες νόμους (Νόμος 2644/1998 «Για την παροχή συνδρομητικών ραδιοφωνικών και τηλεοπτικών υπηρεσιών και συναφείς διατάξεις», Φ.Ε.Κ. Α΄ 233/13.10.1998), στο κεφάλαιο Ε’ («Διατάξεις για την Ε.Ρ.Τ. Α.Ε.»), άρθρο 21 («Θέσπιση ανταποδοτικού τέλους»), αναφέρονται τα εξής: «[...] Οι ραδιοτηλεοπτικές εκπομπές της Ε.Ρ.Τ. Α.Ε. αποβλέπουν στην εκπλήρωση των στόχων της δημόσιας υπηρεσίας, εξυπηρετούν τις δημοκρατικές, κοινωνικές και πολιτιστικές ανάγκες της κοινωνίας και αποτελούν παράγοντα της διασφάλισης της πολυφωνίας. Στην Ε.Ρ.Τ. Α.Ε. επιβάλλεται η υποχρέωση κάλυψης του συνόλου του πληθυσμού του χώρας, χρησιμοποιώντας για το σκοπό αυτόν τον κατάλληλο τεχνικό εξοπλισμό. Τα ραδιοτηλεοπτικά προγράμματα της Ε.Ρ.Τ. Α.Ε. απευθύνονται σε όλα τα τμήματα του πληθυσμού λαμβάνοντας υπόψη τις ανάγκες ειδικών κοινωνικών κατηγοριών, χωρίς να επηρεάζονται από το βαθμό θεαματικότητας και ακροαματικότητας των εκπομπών που προορίζονται γι' αυτές. Ως αντιπαροχή για το δικαίωμα λήψης των παραπάνω εκπομπών ορίζεται και εισπράττεται υπέρ της Ε.Ρ.Τ. Α.Ε., στην οποία και περιέχεται, ανταποδοτικό τέλος (εισφορά). Υποχρέωση για την καταβολή αυτού του τέλους έχει κάθε φυσικό πρόσωπο, που κατοικεί ή διαμένει στην Ελλάδα και κάθε νομικό πρόσωπο, που είναι κάτοχος μετρητή ή μετρητών κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας για κάθε μετρητή. Το ύψος του ορίζεται στο ποσό των χιλίων (1.000) δραχμών μηνιαίως ανά μετρητή κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος και εισπράττεται μέσω των λογαριασμών της Δ.Ε.Η., η οποία παρακρατεί προμήθεια 0,5% για την είσπραξη και απόδοση αυτή. [...] Από την καταβολή του παραπάνω ανταποδοτικού τέλους απαλλάσσονται επίσης: α) κάτοχοι μετρητών, για όσο χρονικό διάστημα καταναλώνουν ηλεκτρική ενέργεια αξίας μέχρι και πεντακοσίων (500) δραχμών μηνιαίως, β) οι πάσης φύσεως Χριστιανοί Ιεροί Ναοί ανεξαρτήτως χαρακτηρισμού (Ενοριακοί, Μοναστηριακοί, Εξωκλήσια, Νεκροταφεία, ηλεκτροδοτούμενοι τάφοι κ.λπ.) και δόγματος, καθώς και Ναοί και χώροι λατρείας των κατά το άρθρο 13 παρ. 2 του Συντάγματος γνωστών θρησκειών [...]». Φυσικά, η τσέπη μας δεν είναι ο μοναδικός χρηματοδότης αυτού του φορέα, αν και είναι ο βασικότερος (με ποσοστό συμμετοχής σχεδόν 80%, περίπου 300 εκατομμύρια ευρώ ετησίως). Άλλα 50 εκατομμύρια ευρώ έρχονται από τη διαφήμιση (π.χ. η Ν.Ε.Τ. συναγωνίζεται το Star σε διαφημιστική πλύση εγκεφάλου) και 5 εκατομμύρια ευρώ από τον κρατικό προϋπολογισμό.

Κατά κανόνα, οι θεσμοθέτες και οι θεματοφύλακες είναι οι πρώτοι (και οι πλέον βάναυσοι) βιαστές των όποιων θεσπισμάτων και η Ε.Ρ.Τ. δε θα μπορούσε (ούτε και θα ήθελε) να ξεφύγει από τον συγκεκριμένο κανόνα. Η Αριάδνη Αγάτσα και ο Παντελής Ασπραδάκης, αποτελούν δύο χαρακτηριστικά (νεοπασοκικά) παραδείγματα. Βο(υ)λευτής Βοιωτίας η πρώτη, ομόλογός της στην Περιφέρεια Αττικής ο δεύτερος. Αμφότεροι πρώην (;) εργαζόμενοι στην Ε.Ρ.Τ. και για πρώτη φορά εκλεγμένοι στις Κοινοβουλευτικές Εκλογές της 4^ης Οκτωβρίου 2009. Λίγο πριν εκπνεύσει το 2009, «διέρρευσαν» για μια ακόμη φορά οι αποδοχές μεγαλοδημοσιογράφων-τηλεπαρουσιαστών και διοικητικών της Ε.Ρ.Τ. – γεγονός που φανέρωνε την προσπάθεια των πράσινων να πάρουν τα σκήπτρα διαπομπεύοντας τους γαλάζιους. Βέβαια, οι «βένετοι» προχώρησαν στις δικές τους «διαρροές» και προέκυψε η αναγκαστική «θυσία» των δύο προαναφερθέντων τροφίμων του χαμαιτυπείου της Πλατείας Συντάγματος. Το ξεμπρόστιασμα ανέλαβε η φυλλάδα του Χατζηνικολάου (με τον ελληνοπρεπέστατο τίτλο "Real News"), επισημαίνοντας το ασυμβίβαστο (βουλευτής να αμείβεται και από άλλη εργασία). Ο Ασπραδάκης αντέδρασε αμέσως, δηλώνοντας: «Κατόπιν σημερινού δημοσιεύματος της Real News που αφορά το άτομό μου, θα ήθελα να ενημερώσω ότι έχω υποβάλλει αίτηση παγώματος μισθού όσο διαρκεί η βουλευτική μου ιδιότητα στο Δ.Σ. της Ε.Ρ.Τ. Α.Ε. και την έχω κοινοποιήσει στο αρμόδιο Υπουργείο Πολιτισμού κατά ημερομηνία πριν την κυκλοφορία της εν λόγω εφημερίδας για λόγους δεοντολογίας. Ενημερώνω επίσης ότι η υποβολή της παραίτησής μου από Διευθυντή Λειτουργίας της ΕΡΤ έγινε αμέσως μετά την ορκωμοσία μου στο Ελληνικό Κοινοβούλιο...». Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της "Real News", ο Ασπραδάκης μετατέθηκε από τη θέση την οποία κατείχε στην υπηρεσία Επιθεώρησης Κτιρίων, με υπογραφές μόνο δυο διευθυντικών στελεχών και χωρίς το θέμα να εξεταστεί από το Υπηρεσιακό Συμβούλιο. Έτσι, έπαιρνε κανονικά τον μισθό του (78.228,93 ευρώ ετησίως) και, μάλιστα, χωρίς να εργάζεται. Η δε Αγάτσα, ισχυρίστηκε ότι συναντήθηκε με στελέχη της Ν.Ε.Τ. και, με απόφαση που ελήφθη στις 20.11.2009, της ανατέθηκαν «καθήκοντα σχολιαστή αθλητικών γεγονότων στη Ν.Ε.Τ. 105,8» και πως ήδη προετοίμαζε μια εκπομπή αθλητικού περιεχομένου. Την κατάσταση πήγε να σώσει ο Πεταλωτής (ως κυβερνητικός απρόσωπος), αλλά την έκανε χειρότερη και τους χαντάκωσε περισσότερο, δηλώνοντας: «Δεν υπάρχει ασυμβίβαστο [...] Προκειμένου, όμως, να διευκολύνουν την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης και την αντιμετώπιση των μεγάλων οικονομικών προβλημάτων, δήλωσαν ότι παραιτούνται της μισθοδοσίας τους από τις 15 Ιανουαρίου 2010 [...]». Συμπέρασμα: μέχρι να γίνει φασαρία, έκριναν ότι δεν ήταν απαραίτητο (ή επείγον) να «διευκολύνουν την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης» κι εξακολουθούσαν να εισπράττουν κανονικότατα (επί 4 μήνες) τον μισθό τους από την Ε.Ρ.Τ., ζευγαρώνοντάς τον με την παχυλότατη βουλευτική «αποζημίωση». Στην παρέα των «δουλευταράδων» εθνονταβατζήδων, να προσθέσουμε και τη Μάγια Τσόκλη (άλλο φρέσκο πασοκολούλουδο, μέσω ψηφοδελτίου Επικρατείας αυτή – δηλαδή, δεν την ψήφισε κανείς), η οποία προφανώς θα έχει και τις λιγότερες παρουσίες εντός της αίθουσας. Η ίδια έχει δηλώσει πως «ενδεχομένως να είναι χρήσιμο για μια Βουλή, να συμμετέχει σ’ αυτήν ένας άνθρωπος που έχει επισκεφθεί κι έχει ζήσει σε όλον τον κόσμο, όπως εγώ…» και δεν έχουμε λόγο να την αμφισβητήσουμε. Απλώς θα μπορούσε να παραιτηθεί από τη βουλευτική «αποζημίωση» και να αρκεστεί στην καθόλου ευκαταφρόνητη αμοιβή της από τα γυρίσματα ανά τον κόσμο – εκπομπές ιδιωτικής εταιρείας για την απόκτηση των οποίων χρυσοπληρώνει η Ε.Ρ.Τ., δηλαδή εμείς. Βέβαια, η κυβέρνηση Παπανδρέου έχει δηλώσει ότι θα είναι αμείλικτη σε θέματα πολιτικής ηθικής, αλλά τα ίδια έλεγε και ο Καραμανλής – ο οποίος, τελικά, ασπάστηκε τη θεωρία του Βουλγαράκη πως «ό,τι είναι νόμιμο είναι και ηθικό»...

Το πρώτο δεκαπενθήμερο του 2010, ο Γερουλάνος (υπουργός Πολ.Του.) ανακοίνωσε μεγαλεπήβολα σχέδια για την Ε.Ρ.Τ., ήτοι: κατάργηση των θέσεων των δύο εντεταλμένων συμβούλων στην Ε.Ρ.Τ., μη ανανέωση των συμβάσεων των 14 ειδικών συμβούλων και 68 συμβασιούχων, μείωση αμοιβών από 5% έως και 50%, συμμάζεμα σε πρώτη φάση του κόστους μικτών και εξωτερικών παραγωγών, καθώς και περαιτέρω περικοπές ώστε να υπάρξει εξορθολογισμός και μείωση του κόστους λειτουργίας κατά 10 εκατομμύρια ευρώ. «Κληρονομήσαμε πολύ κακή κατάσταση που οφείλεται σε αναξιοκρατία και σπατάλες, υπαλλήλους που αμείβονται με υπέρογκα ποσά και άλλους που δεν έρχονται...», δήλωσε. Άντε, να δεχτούμε πως οι καλές προθέσεις υπάρχουν και θα καρποφορήσουν. Με τα κλεψιμέικα τι θα γίνει; Όλα εκείνα τα αστρονομικά ποσά που χορηγήθηκαν αφειδώς σε διάφορους χαραμοφάηδες θα χαριστούν; προφανώς... Δύο εβδομάδες μετά, ανακοινώθηκε η νέα διοίκηση της «δημόσιας» ραδιοτηλεόρασης, σηματοδοτώντας και τυπικά την επιστροφή των πασοκανθρώπων. Ένας εξ αυτών (ο δικηγόρος Θανάσης Παπαγεωργίου), άνθρωπος «παντός καιρού», κάποτε υπεύθυνος οργανωτικού του ΠΑ.ΣΟ.Κ., στέλεχος στον οργανισμό «Αθήνα 2004», στέλεχος στον «Ελεύθερο Τύπο» (επί Γιάννας, μία είναι η Γιάννα!!!). Υπάρχει, όμως, κι ένας παλιός μας γνώριμος, ο οποίος κυνηγήθηκε ανηλεώς και τώρα επέστρεψε για να πάρει την εκδίκησή του: ο Στέλιος Κούλογλου, οι ενδιαφέρουσες εκπομπές τις οποίες παρουσίαζε («Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα» και «Θεματική Βραδιά») δεν άρεσαν στον τότε πρόεδρο (και διευθύνοντα σύμβουλο, και θαυμαστή της Παπαρίζου) Παναγόπουλο και γι’αυτό τον έδιωξε από τη «δημόσια» τηλεόραση. Ο Κούλογλου, λοιπόν, αφού διαφήμισε πολυτελή αυτοκίνητα (ο άρτος ο επιούσιος) και κατέληξε στο (μάλλον επιτυχές) εγχείρημα του tvxs, αποφάσισε να επιστρέψει δριμύτερος˙ όμως, όχι (τουλάχιστον, όχι αμέσως) ως δημοσιογράφος, ούτε ως ερευνητής, ούτε καν ως παρουσιαστής, αλλά ως μέλος του διοικητικού συμβουλίου. «Αποδέχθηκα την τιμητική πρόταση του κ. Γερουλάνου, καθώς αποκαθιστά μια κατάφωρη αδικία που διεπράχθη σε βάρος μου και, το κυριότερο, έπληξε την ελεύθερη έκφραση και την ανεξάρτητη δημοσιογραφία, συστατικά στοιχεία της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης. Αποδεικνύεται ότι, όπως και το ψέμα, έτσι και η λογοκρισία έχει κοντά ποδάρια. Θα υποβάλω προς έγκριση για τη νέα τηλεοπτική χρονιά τις δύο εκπομπές μου που εκπαραθυρώθηκαν από την προηγούμενη διοίκηση. Εξυπακούεται ότι, πριν οι δύο εκπομπές περάσουν από την έγκριση του Δ.Σ., θα παραιτηθώ από τη θέση μου...». Με απλά λόγια, το κίνητρό του δεν είναι να συνεισφέρει στην εξυγίανση (λέμε τώρα...) της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης όσο να εξασφαλίσει την επιστροφή των εκπομπών του. «Η συμμετοχή στο Δ.Σ. είναι αμισθί. Κάποια στιγμή θα πρέπει να εργαστώ. Άρα θεώρησα χρήσιμο να πω ότι μετά δύο χρόνια που έχω φάει "κόψιμο", θα υποβάλω για έγκριση τις εκπομπές μου.Το θεωρώ δεδομένο ότι πρέπει να γίνει.Το είπα για να ξεκαθαρίσω τη θέση μου...». Κτητικά, προσωπικές αντωνυμίες και ρήματα, όλα σε πρώτο ενικό πρόσωπο - τη στιγμή που οι εκπομπές «του» δεν ήταν καρπός προσωπικού μόχθου, αλλά συλλογικής (με πολλούς αφανείς ήρωες) εργασίας. Τουλάχιστον, αν και όταν επανέλθουν οι εκπομπές «του», θα μιλά λιγότερο (αφήνοντας χρόνο έκφρασης στους καλεσμένους) και χωρίς να τραυλίζει;

Όπως έγραψε ο Γιώργης Γιατρομανωλάκης σε επιφυλλίδα του με τίτλο «Η γοητεία του ανωφελούς» («Το βήμα», Κυριακή 7 Φεβρουαρίου 2010), «Oι απεριόριστες δυνατότητες της τηλεόρασης για ενημέρωση, ψυχαγωγία και εκπαίδευση, ο λαϊκός και απροσποίητος (όπως θα όφειλε να είναι) χαρακτήρας της και το αναλογικά χαμηλό κόστος λειτουργίας της (σε σχέση με τις εκπαιδευτικές δαπάνες λ.χ.) είναι στοιχεία που κανονικά θα μπορούσαν να κάνουν την ΕΡΤ μια επιβλητική, τολμηρή και ευφάνταστη ακαδημία λόγου και θεάματος, ψυχαγωγίας και κριτικής, ενημέρωσης και στοχασμού, πολιτικής και φιλοσοφίας. [...] Αντ΄ αυτού η ΕΡΤ (και κατ΄ αναλογία κάθε δημόσιος οργανισμός) εκφράζει, και μάλιστα έντονα, το γνωστό νεοελληνικό σύνδρομο: ακριβοί στο ανωφελές και στο ανούσιο, φτηνοί στο ωφέλιμο και στο ουσιώδες. [...] Η ουσία της δημοκρατίας είναι Παιδεία, η αρετή της μάθησης. Αν λοιπόν η ΕΡΤ, ή το σχολείο γενικότερα, αντί να παιδαγωγεί, επιμένει στο στρεβλό και στο ανόητο, τότε ουσιαστικά καταλύεται η δημοκρατία επειδή η δημοκρατία ευνοεί τον κριτικό και ατίθασο λόγο, την εικονοκλαστική ιδεολογία και την αειφόρο ανάπτυξη της κριτικής σκέψης. Προφανώς υπάρχουν στην αντίπερα όχθη τα εκμαυλιστικά ποσοστά τηλεθέασης της ιδιωτικής τηλεόρασης. Αλλά γι΄ αυτό υπάρχει η δημόσια τηλεόραση, όπως άλλωστε και η δημόσια Παιδεία: για να δείχνει πως το φτηνό όσο και να λάμπει παραμένει έωλο και ανωφελές. [...] Το διαρκές έλλειμμα της Παιδείας και του πολιτισμού μας γενικότερα δεν φαίνεται να μας απασχολεί. Και όμως από εκεί ξεκινούν όλα. Από τα τοξικά απόβλητα μιας ανούσιας και ανωφελούς Παιδείας, μέρος της οποίας είναι και η ΕΡΤ.».